Malaysia là nước nào? Tìm hiểu về "xử sở của dầu cọ"

Malaysia có thể gọi là một người "hàng xóm giàu có" với nền kinh tế khá phát triển cũng như chất lượng cuộc sống cực kì cao. Hằng năm, "xứ sở dầu cọ" không chỉ tập trung sản xuất các sản phẩm để xuất khẩu mà còn thu hút rất nhiều nguồn vốn kinh tế từ nước ngoài qua FDI, hoặc qua ngành du lịch với hàng triệu lượt khách quốc tế và cả những du học sinh đến đây để du học.

Vậy nguyên nhân do đâu mà một quốc gia chỉ vừa độc lập từ những năm "1900 hồi đó" lại có thể trở thành một trong những điểm đến quốc tế và phát triển vượt bậc như vậy? Tại sao ngày càng nhiều du học sinh mong muốn đến đây để phát triển sự nghiệp học vấn? Hãy cùng TiimEdu giải đáp mọi thắc mắc về quốc đảo dầu cọ này nhé.

Tổng quan về Malaysia

Malaysia là một quốc đảo tại Đông Nam Á với vị trí hàng hải quan trọng bậc nhất trong khu vực. Ngoài ra, đây còn là điểm đến thu hút hàng triệu lượt khách tham quan, du lịch với sự đa dạng về văn hóa, tôn giáo và cảnh quan thiên nhiên.

Có thể bạn chưa biết: Malaysia là một quốc gia nhiệt đới và là một trong 17 quốc gia đa dạng sinh học nhất trên thế giới, với rất nhiều loài đặc hữu bạn chỉ có thể tìm thấy khi đặt chân đến đây.

Kể từ khi giành được độc lập, Malaysia đã vươn lên vô cùng mạnh mẽ trong gần như mọi lĩnh vực: từ kinh tế, chính trị đến vị thế trên trường quốc tế. Trong số các quốc gia châu Á, Malaysia là quốc gia được đánh giá là có nền kinh tế phát triển nhanh và bền vững nhất trong khu vực. Nhờ những đường lối chiến lược hiện đại, cởi mở và vô cùng đúng đắn, GDP của Malaysia tăng trưởng liên tục, kéo theo đó là chỉ số phát triển con người cũng liên tục đi lên. 

Không chỉ biết tận dụng các nguồn tài nguyên được thiên nhiên ban tặng cho một đảo quốc để phát triển kinh tế, Malaysia còn đang tập trung nghiên cứu và phát triển các ngành công nghiệp nặng, khoa học công nghệ, du lịch, thương mại, y tế và đặc biệt là giáo dục để nâng cao chất lượng lao động. Hiện nay trong khu vực Đông Nam Á nói riêng, Malaysia là đất nước phát triển chỉ xếp sau hai quốc gia là Thái Lan và Singapore về du học chuyển tiếp.

> Tìm hiểu thêm về du học chuyển tiếp tại: Du học Singapore chuyển tiếp Úc 2025 - Lộ trình MỚI NHẤT

Dưới đây là bảng thông tin sơ lược về đất nước Malaysia mà TiimEdu đã tổng hợp:

Vậy Mã Lai là nước nào?

Thực chất nước Mã Lai cũng chính là Malaysia. Nguồn gốc của cái tên nghe "lạ mà quen" này được xuất phát từ lịch sử phức tạp hình thành nên Malaysia hiện tại. 

Lịch sử hình thành nước Mã Lai

Trong thời kỳ đầu, khu vực Malaysia ngày nay bao gồm các vương quốc nhỏ của người Mã Lai (Malay) như Srivijaya, Majapahit và sau này là Malacca. Cho đến năm 1511, Bồ Đào Nha chiếm được Malacca, khởi đầu cho thời kỳ thuộc địa kéo dài hàng trăm năm. Sau đó, Hà Lan tiếp quản Malacca vào năm 1641, và cuối cùng Anh trở thành nước kiểm soát khu vực này vào cuối thế kỷ 18 và đầu thế kỷ 19.

Sau Thế chiến II, phong trào giành độc lập ngày càng mạnh mẽ. Năm 1957, Liên bang Malaya (bao gồm bán đảo Malaysia) tuyên bố độc lập từ Anh. Tuy nhiên, để đảm bảo an ninh và phát triển kinh tế, Liên bang Malaya đã hợp nhất với Singapore, Sabah và Sarawak vào năm 1963 để hình thành nên Liên bang Malaysia. Đến năm 1965, Singapore rời khỏi liên bang và trở thành một quốc gia độc lập, để lại Malaysia bao gồm các bang như ngày nay.

Tên gọi "Mã Lai" được ra đời

Từ "Mã Lai" (Malay) bắt nguồn từ từ "Melayu", một thuật ngữ cổ đại ám chỉ các dân tộc sống ở khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là bán đảo Mã Lai và các đảo xung quanh. Từ "Melayu" sau này được dùng để chỉ chung các dân tộc bản địa có chung ngôn ngữ và văn hóa, và đến thời là thuộc địa của Anh, tên gọi này được người Anh áp dụng để chỉ vùng đất bao gồm bán đảo Malaysia hiện đại.

Sự hình thành nên tên gọi Mã Lai này cũng là nguyên nhân đóng góp vào sự đa dạng trong tiếng nói, ngôn ngữ được người dân ở Malaysia sử dụng hiện tại, tìm hiểu thêm tại: Malaysia nói tiếng gì? Các ngôn ngữ người Malaysia sử dụng

Thủ đô, diện tích và dân số của Malaysia

Thủ đô của nước Malaysia là Kuala Lumpur, nằm ở phía tây Malaysia, cách bờ biển khoảng 40 cây số. Trung tâm hành chính của Malaysia là Putrajaya (đây cũng là nơi đặt trụ sở của chính phủ Liên bang), nằm cách thủ đô Kuala Lumpur khoảng 25 km về phía nam.

Malaysia có tổng diện tích đất liền là 330.803 km². Dân số ước tính đến năm 2024 hiện tại là 34,95 triệu người (theo Ngân hàng Thế giới, 2024). Dân số Malaysia gần 80% tập trung ở thành thị. Mật độ dân số trung bình ở Malaysia là 92 người/km2. Malaysia có một cơ cấu dân số vàng với độ tuổi trung bình cả nước là 30,3 tuổi và dân số trong độ tuổi lao động (15-64 tuổi) nhiều gấp 2 lần dân số phụ thuộc (dưới 15 tuổi và trên 65 tuổi).

Lãnh thổ Malaysia

Malaysia bao gồm 13 bang và 3 vùng lãnh thổ liên bang. Bán đảo Malaysia bao gồm 11 bang và 2 vùng lãnh thổ liên bang. 11 bang là Perlis, Kedah, Penang, Perak, Selangor, Negeri Sembilan, Malacca, Johore, Kelantan, Terengganu và Pahang. Hai lãnh thổ liên bang là Kuala Lumpur, thủ đô của Malaysia và Putrajaya, thủ đô hành chính liên bang. Đông Malaysia bao gồm 2 bang và 1 vùng lãnh thổ liên bang. 2 bang là Sabah và Sarawak. Labuan là lãnh thổ liên bang duy nhất ở Đông Malaysia.

Có thể bạn chưa biết: Malaysia hiện đại được hình thành từ quá trình hợp nhất các vương quốc Mã Lai từng là thuộc địa của Anh nên mô hình hệ thống chính quyền của Malaysia khá giống với hệ thống nghị viện Westminster và hệ thống pháp luật được dựa trên thông luật của Anh.

Hệ thống chính quyền Malaysia

Hệ thống chính trị của Malaysia là sự kết hợp hài hòa giữa truyền thống quân chủ và chế độ dân chủ. Quốc vương là người đứng đầu, tượng trưng cho sự thống nhất của đất nước, trong khi Thủ tướng và chính phủ chịu trách nhiệm điều hành đất nước.

Sự phân chia quyền lực giữa chính phủ liên bang và chính quyền các bang giúp đảm bảo sự đa dạng và linh hoạt trong quản lý đất nước. Chính phủ liên bang chịu trách nhiệm về các vấn đề chung của cả nước như quốc phòng, ngoại giao, tiền tệ, trong khi các bang có quyền tự quản trong một số lĩnh vực như giáo dục, y tế, và phát triển kinh tế địa phương.

Mỗi bang của Malaysia có một cơ quan lập pháp riêng gọi là Hội đồng lập pháp bang. Các bang lại được chia nhỏ thành các huyện và các đơn vị hành chính cấp thấp hơn.

Quốc kỳ Malaysia có ý nghĩa gì?

Quốc kỳ Malaysia, hay còn gọi là Jalur Gemilang (có nghĩa là "Những sọc vinh quang"), là một biểu tượng quan trọng của đất nước. Lá cờ này mang trong mình nhiều ý nghĩa sâu sắc và phản ánh lịch sử, văn hóa cũng như sự đa dạng của Malaysia.

Nguồn gốc thiết kế ban của quốc kỳ Malaysia ban đầu được thực hiện bởi một kiến trúc sư trẻ tuổi vào năm 1947. Tuy nhiên, sau khi giành độc lập, lá cờ đã được chỉnh sửa một số chi tiết:

• Ngôi sao 14 cánh màu vàng trên nền xanh tượng trưng cho 14 bang của Malaysia, bao gồm cả các bang bán đảo và các bang ở đảo Borneo (Sabah và Sarawak).
• Các sọc đỏ và trắng xen kẽ nhau cũng đại diện cho 14 bang, thể hiện sự đoàn kết và bình đẳng giữa các bang.
• Hình lưỡi liềm màu vàng trên nền xanh tượng trưng cho đạo Hồi, tôn giáo chính của Malaysia.

Màu sắc trên quốc kỳ bao gồm 4 màu: vàng, đỏ, trắng, xanh (vì chịu ảnh hưởng từ Mỹ nên khá giống quốc kỳ nước này). Màu vàng là màu hoàng gia, tượng trưng cho sự cao quý và quyền uy. Màu đỏ biểu thị sự dũng cảm, hy sinh và lòng yêu nước. Màu trắng tượng trưng cho sự trong sáng, hòa bình và tinh khiết. Và màu xanh đại diện cho sự hòa hợp, thống nhất và lòng trung thành.

Nền kinh tế Malaysia

Nền kinh tế Malaysia đã chuyển đổi từ năm 1970 từ nền kinh tế chủ yếu dựa vào xuất khẩu nguyên liệu thô (cao su và thiếc) thành một trong những nền kinh tế mạnh nhất, đa dạng nhất và tăng trưởng nhanh nhất ở Đông Nam Á.

Sản xuất vẫn chiếm tỉ trọng lớn nhất trong nền kinh tế Malaysia khi quốc gia này là nhà sản xuất cao su và dầu cọ lớn. Đồng thời Malaysia cũng xuất khẩu một lượng lớn dầu mỏ và khí đốt tự nhiên và là một trong những nguồn gỗ cứng thương mại lớn nhất thế giới.

Tuy nhiên, Malaysia ngày càng nhấn mạnh vào sản xuất hướng đến xuất khẩu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Sử dụng lợi thế cạnh tranh của lực lượng lao động tương đối rẻ nhưng có trình độ, cơ sở hạ tầng phát triển tốt cùng với sự ổn định chính trị và đồng tiền khi quy đổi có mệnh giá không cao, Malaysia đã thu hút được đầu tư nước ngoài đáng kể, đặc biệt là từ Nhật Bản và Đài Loan.

Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản

Nông nghiệp, lâm nghiệp và đánh bắt cá từng là nền tảng của nền kinh tế Malaysia, nhưng từ năm 1970 đến đầu thế kỷ 21, đóng góp của chúng vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của đất nước đã giảm từ khoảng 1/3 xuống còn chưa đến 1/10. Tương tự như vậy, tỷ lệ lực lượng lao động tham gia vào nông nghiệp đã giảm từ khoảng 1/2 xuống còn chưa đến 1/8 trong cùng khoảng thời gian và xu hướng này vẫn còn tiếp diễn.

Nông nghiệp

Cây lương thực chính của Malaysia là lúa được trồng ở các trang trại nhỏ. Bất chấp những tiến bộ do sự ra đời của các giống cây trồng cải tiến và phân bón hóa học cùng thuốc trừ sâu (còn gọi là Cách mạng Xanh của những năm 1960 và 1970), sản lượng lúa đã giảm đều đặn trong nửa sau của thế kỷ 20.

Nguyên nhân chính của sự suy giảm này là điều kiện thời tiết bất lợi và mất lao động nông nghiệp vào tay các công việc sản xuất ở thành thị. Ngày càng thiếu hụt sản lượng lúa, đất nước này buộc phải bù đắp sự thiếu hụt bằng cách nhập khẩu, chủ yếu từ Thái Lan. Do đó, chính phủ đã thực hiện các biện pháp để tăng khả năng tự cung tự cấp lúa gạo, chủ yếu bằng cách thực hiện các chương trình hợp nhất các trang trại nhỏ và tăng năng suất lao động thông qua các chương trình canh tác theo nhóm.

Lâm nghiệp

Cao su và dầu cọ là những cây trồng thương mại chủ đạo. Các cây trồng thương mại phổ biến khác bao gồm ca cao, hạt tiêu, cà phê, trà, nhiều loại trái cây và dừa.

Mặc dù đóng góp của cao su vào GDP đã giảm đáng kể kể từ giữa thế kỷ 20 nhưng sản xuất cao su vẫn quan trọng và gắn chặt với hoạt động kinh tế trong nước. Các đồn điền dầu cọ đã phát triển mạnh kể từ những năm 1970, thay thế cho những đồn điền cao su. Đến đầu thế kỷ 21, Malaysia đã trở thành một trong những nước sản xuất dầu cọ hàng đầu thế giới. 

Các khu rừng rộng lớn của cả Bán đảo Malaysia và Đông Malaysia đều bị khai thác mạnh để lấy gỗ. Rừng mưa nhiệt đới thường xanh vùng đất thấp, giàu các loài thuộc họ Dầu Dipterocarpaceae có giá trị kinh tế, là hình thái rừng chính có tầm quan trọng về mặt thương mại.

Sarawak và Sabah chiếm phần lớn sản lượng gỗ. Khai thác gỗ vẫn quan trọng ở Bán đảo Malaysia, mặc dù phần lớn gỗ dễ tiếp cận đã bị chặt phá. Vào năm 2005, chính phủ đã khởi động một chương trình trồng rừng đến các khu vực thuộc sở hữu tư nhân để trồng chủ yếu gỗ cao su trên đất nhưng cũng trồng cả cây keo, gỗ tếch và một loại gỗ cứng dễ gia công gọi là sentang.

Thủy sản

Trước đây hầu hết sản lượng đánh bắt cá của Malaysia đều đến từ vùng biển nông ngoài khơi bờ biển nên năng suất thường khá thấp. Cho đến những năm 1970, ngành đánh bắt cá của đất nước đã được cải thiện và mở rộng, đáng chú ý là nhờ việc bổ sung thêm tàu ​​kéo và tàu đánh cá cơ giới. Điều này cho phép khai thác các nguồn tài nguyên cá xa bờ dồi dào hơn, dẫn đến sự gia tăng đáng kể về sản lượng đánh bắt.

Tài nguyên và năng lượng

Malaysia giàu tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là các mỏ dầu, chúng chiếm một phần đáng kể trong GDP mặc dù ngành này chỉ chỉ sử dụng một phần nhỏ lực lượng lao động. 

Các loại quặng kim loại chính là thiếc, bauxit (nhôm), đồng và sắt. Một loạt các loại quặng nhỏ được tìm thấy trong nước bao gồm mangan, antimon, thủy ngân và vàng. 

Đời sống xã hội Malaysia

Dân số Malaysia phân bố không đều giữa Bán đảo và Đông Malaysia, với phần lớn sống ở Bán đảo Malaysia. Dân số cho thấy sự đa dạng lớn về dân tộc, ngôn ngữ, văn hóa và tôn giáo. 

Do vậy, Malaysia có đời sống văn hóa vô cùng phong phú, phần lớn xoay quanh các lễ hội truyền thống của cộng đồng dân cư:

• Các ngày lễ lớn của người Hồi giáo là Hari Raya Puasa (“Ngày lễ ăn chay”), hay Aidilfitri (ʿĪd al-Fiṭr), để kỷ niệm kết thúc tháng ăn chay Ramadan, và Hari Raya Haji (“Ngày lễ hành hương”), hay Aidiladha (ʿĪd al-Aḍḥā), để kỷ niệm đỉnh cao của mùa hành hương đến Mecca.
• Những người theo đạo Phật tôn vinh cuộc đời của Đức Phật vào ngày Hari Wesak (“Ngày Wesak”), và người Malaysia gốc Hoa ăn mừng Tết Nguyên đán của Trung Quốc.
• Deepavali (Diwali), một lễ hội ánh sáng của đạo Hindu kéo dài nhiều ngày, được nhiều người Malaysia gốc Ấn tổ chức, trong khi Giáng sinh là ngày lễ chính của cộng đồng Cơ đốc giáo.

Vào hầu hết các ngày lễ này, người ta thường tổ chức “nhà mở”, nơi khách được chiêu đãi những món ngon và lòng hiếu khách của người Malaysia. Một ngày lễ dành cho tất cả các nhóm dân tộc và tôn giáo là Hari Kebangsaan (Ngày Quốc khánh), lễ kỷ niệm nền độc lập của Malaysia vào ngày 31 tháng 8.

Ẩm thực Malaysia

Ẩm thực Malaysia phản ánh sự pha trộn của các nhóm dân tộc trong dân số của đất nước này. Ba nền ẩm thực nổi bật nhất là TrungQuốc, ẤnĐộ và MãLai.

• Các món ăn Trung Quốc phổ biến bao gồm các món Quảng Đông chua ngọt và một món ăn được ưa chuộng hơn, cơm gà Hải Nam.
• Ẩm thực Ấn Độ bao gồm các món chay cay của ẩm thực miền Nam Ấn Độ đến các món ăn Ấn Độ Hồi giáo cay hơn và các loại thịt ướp sữa chua của ẩm thực tandoori từ miền Bắc Ấn Độ. 
• Ẩm thực truyền thống của người Mã Lai bao gồm cơm trắng ăn kèm với nhiều món cà ri và các món chiên. Sate, xiên thịt gà hoặc thịt bò nhỏ chấm với nước sốt đậu phộng cay, nasi goreng (“cơm chiên”) và nasi lemak (“cơm béo”). Mì, được nấu và phục vụ theo nhiều phong cách khác nhau, cũng là món ăn được người dân địa phương ưa thích.

Có thể bạn chưa biết: "Cơm béo" là cơm dừa ăn kèm với cá cơm chiên, đậu phộng và một món cà ri, là một trong những món ăn Mã Lai phổ biến nhất. 

Thiên nhiên tại Malaysia

Tại Malaysia chủ yếu là rừng mưa nhiệt đới thường xanh rậm rạp với diện tích bao phủ hơn hai phần năm bán đảo và khoảng hai phần ba khu vực Sarawak và Sabah. 

Hệ thực vật cửa rừng mưa nhiệt đới Malaysia là một trong những hệ thực vật phong phú nhất thé giới. Có hàng ngàn loài thực vật, bao gồm hơn 2000 loài cây cũng như loài hoa ký sinh và cây nắp ấm (cây bắt ruồi).

Rừng cũng là nơi sinh sống của nhiều loài động vật hoang dã bao gồm các loài có vú trên bán đảo như voi, hổ, bò tót Mã Lai (trâu rừng khổng lồ), tê giác Sumatra, lợn vòi, lợn rừng và nhiều loài huơu.

Các loài bò sát như cá sấu, thằn lằn và rắng hổ mang cũng là loài bản địa của Malaysia trong khi rùa biển xanh và rùa da khổng lồ làm tổ trên các bãi biển ở biển phía đông.

Hệ thống giáo dục tại Malaysia

Ở Malaysia, giáo dục công ở cấp tiểu học và trung học là hoàn toàn miễn phí nhờ phần ngân sách mà Chính phủ liên bang đã chi cho giáo dục.

Mặc dù chỉ có sáu năm giáo dục tiểu học (từ sáu tuổi) là bắt buộc, hầu hết trẻ em Malaysia đều đi học ít nhất một vài năm ở cấp bậc THPT (cấp 3).

Trường trung học ở Malaysia bao gồm một phân đoạn ba năm, sau đó là một phân đoạn bốn năm. Học sinh có thể đăng ký vào một trường kỹ thuật hoặc trường dạy nghề (thay vì theo đuổi chương trình giảng dạy học thuật nghiêm ngặt) cho phân đoạn thứ hai của chương trình học trung học.

Tại sao nên chọn Malaysia làm điểm đến du học?

Malaysia ngày càng trở thành điểm đến du học lý tưởng cũng nhờ 3 nguyên nhân hết sức dễ hiểu đó là hệ thống giáo dụcphát triển, môi trường quốc tế và chi phí hợp lý. 

Hệ thống giáo dục ở Malaysia phát triển đến mức nào?

Malaysia sở hữu hệ thống giáo dục đa dạng với hàng chục cơ sở giáo dục đại học uy tín, bao gồm các trường đại học công lập, tư thục và các chi nhánh nước ngoài. Những trường nổi tiếng như Đại học Malaya, Đại học Khoa học Malaysia và Đại học Quốc gia Malaysia luôn nằm trong top những trường hàng đầu khu vực, đảm bảo chất lượng giảng dạy và nghiên cứu chuyên sâu. 

Ngoài ra, hệ thống đánh giá chất lượng giáo dục tại Malaysia rất nghiêm ngặt, với các tiêu chí từ xếp hạng SETARA và MyQuest. Đây là các hệ thống đánh giá độc lập, đảm bảo công bằng và chi tiết về chất lượng đào tạo tại mỗi cơ sở giáo dục. Những xếp hạng này giúp sinh viên dễ dàng lựa chọn được các trường học phù hợp với tiêu chuẩn và yêu cầu của mình.

> Tìm hiểu thêm tại:Du học Malaysia 2025: Điều kiện, chi phí, các suất học bổng

Môi trường sống và học tập tại Malaysia mang tầm quốc tế như thế nào?

Malaysia là một quốc gia đa văn hóa, thân thiện và an toàn cho sinh viên quốc tế. Chính phủ Malaysia cũng đặc biệt quan tâm đến vấn đề an toàn, đảm bảo điều kiện sống và học tập tốt nhất cho sinh viên quốc tế.

Với khoảng cách địa lý gần Việt Nam, sinh viên có thể dễ dàng di chuyển giữa hai nước, tiết kiệm thời gian và chi phí đi lại. Môi trường sống tại đây hiện đại nhưng vẫn giữ được nét truyền thống văn hóa đa dạng, mang lại cho sinh viên cảm giác thoải mái và hòa nhập nhanh chóng. 

Chi phí du học Malaysia hợp lý ra sao?

Không chỉ là một trong những quốc gia có chi phí du học rẻ nhất trong khu vực và trên thế giới, Malaysia còn hỗ trợ sinh viên với nhiều học bổng giá trị từ 20% đến 100%, giảm thiểu áp lực tài chính và tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên theo đuổi ước mơ học tập. Đây là lợi thế vượt trội giúp Malaysia trở thành điểm đến du học lý tưởng với chi phí vừa phải.

Với hơn 30 năm kinh nghiệm trong giáo dục quốc tế, các chương trình đào tạo của Malaysia được thiết kế linh hoạt, cho phép sinh viên chuyển tiếp sang các quốc gia khác hoặc nhận bằng đôi với chi phí tiết kiệm đến 40%. Những sinh viên theo học tại các chi nhánh quốc tế hoặc chương trình liên kết tại Malaysia nhận bằng cấp tương đương như sinh viên tại cơ sở chính, đảm bảo chất lượng đào tạo và uy tín quốc tế.

> Tìm hiểu thêm tại: Làm thế nào để du học Malaysia chuyển tiếp Mỹ – Úc – Canada?

Nếu như bạn đang muốn du học Malaysia mà lại không biết phải tìm thêm thông tin ở đâu thì đừng lo đã có trung tâm tư vấn du học TiimEdu ở đây để giúp bạn. TiimEdu hiện đang là đại sứ cho cộng đồng du học sinh tại Malaysia và đối tác của nhiều trường đại học lớn tại Malaysia như APU, Sunway. Hãy để TiimEdu đưa bạn đến gần hơn với ước mơ du học tại Malaysia nhé!