Tìm hiểu về Thụy Điển: Quê hương Viking và ánh cực quang

Với tinh thần Viking mạnh mẽ, Thụy Điển đã vượt qua sự khắc nghiệt nơi cực Bắc và vươn lên từ lạc hậu để trở thành một trong những cường quốc về xuất khẩu. Xứ sở của ánh sáng Bắc Cực không chỉ sở hữu phong cảnh thanh bình mà còn là điểm đến lý tưởng để phát triển con người, đặc biệt là ở mảng giáo dục và y tế. Một minh chứng rõ ràng nhất là Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển ở Uông Bí, nơi mang dấu ấn của sự hợp tác giữa Thụy Điển và Việt Nam trong lĩnh vực y tế.

Ngoài ra Thụy Điển còn sở hữu hệ thống giáo dục hàng đầu với các trường đại học thuộc top thế giới, mang đến những cơ hội học tập chất lượng cao và cơ hội nghề nghiệp rộng mở. Cùng khám phá ngay đất nước Thụy Điển trong bài viết dưới đây và tìm hiểu lý do tại sao Thụy Điển là một điểm đến lý tưởng nhé!

Tổng quan về đất nước Thụy Điển

Thụy Điển là một quốc gia nằm trên Bán đảo Scandinavia ở Bắc Âu có tên gọi chính thức là Vương quốc Thụy Điển. Tên của nước Thụy Điển bắt nguồn từ Svear, hay Suiones, một dân tộc được tác giả La Mã Tacitus nhắc đến từ năm 98 sau Công nguyên. Chi tiết về tên gọi Thụy Điển (Sweden) mời bạn theo dõi phần tiếp theo của bài viết.

Thụy Điển chiếm phần lớn Bán đảo Scandinavia. Địa hình Thụy Điển có xu hướng thoải dần từ những ngọn núi cao dọc theo biên giới Na Uy về phía đông đến Biển Baltic. Giống như toàn bộ Tây Bắc Âu, Thụy Điển có khí hậu nói chung thuận lợi do có gió tây nam và Dòng hải lưu Bắc Đại Tây Dương ấm áp chảy qua đây.

Xã hội Thụy Điển rất đồng nhất về mặt dân tộc và tôn giáo, mặc dù làn sóng nhập cư gần đây đã tạo ra một số sự đa dạng xã hội. Trải qua nhiều thăng trầm, Thụy Điển đã vươn lên từ quốc gia lạc hậu và nghèo đói thành một xã hội hậu công nghiệp phát triển cao và nhà nước với phúc lợi cùng mức sống và tuổi thọ được xếp vào hàng cao nhất thế giới.

Dưới đây là bảng thông tin sơ lược về Thụy Điển mà TiimEdu đã tổng hợp:

Ý nghĩa cờ Thụy Điển

Cờ Thụy Điển, với thiết kế nền xanh và chữ thập vàng, không chỉ là biểu tượng quốc gia mà còn phản ánh sâu sắc lịch sử, văn hóa và bản sắc dân tộc Thụy Điển. Quốc kỳ Thụy Điển cũng là biểu tượng của truyền thống trung lập, nhấn mạnh vai trò của Thụy Điển trong ngoại giao quốc tế và duy trì hòa bình.

Với lịch sử liên tục 1.000 năm là một quốc gia có chủ quyền, nhưng lãnh thổ của Thụy Điển thường xuyên thay đổi cho đến năm 1809. Ngày nay, nó là một chế độ quân chủ lập hiến với nền dân chủ nghị viện được thiết lập tốt có từ năm 1917.

Xuất phát từ tên gọi Thụy Điển

Tên gọi "Sweden" bắt nguồn từ tiếng Anh cổ "Sweoþēod", nghĩa là "người Thụy Điển", và có liên quan đến từ “Svíþjóð” trong tiếng Bắc Âu cổ, biểu thị "vương quốc của người Thụy Điển". Đây là một khái niệm cổ xưa liên kết Thụy Điển với vùng đất Svealand – quê hương của người Thụy Điển.

Tên gọi này thể hiện bản sắc mạnh mẽ của Thụy Điển, một quốc gia của người Thụy Điển cổ xưa, có lịch sử và văn hóa gắn bó lâu dài. Quốc kỳ Thụy Điển mang biểu tượng chữ thập vàng phản ánh giá trị và đức tin của dân tộc, và qua tên gọi, cũng tôn vinh cộng đồng người Thụy Điển từ thuở ban sơ.

Xuất phát từ lịch sử hình thành Thụy Điển

Lịch sử Thụy Điển trải qua nhiều thời kỳ từ tiền sử, Thời đại Viking, Trung cổ, đến hiện đại hóa. Sự phát triển mạnh mẽ của Thụy Điển, từ một quốc gia Viking hùng mạnh đến một vương quốc Thiên Chúa giáo độc lập, và sau đó trở thành một cường quốc châu Âu, đã định hình nên ý nghĩa của quốc kỳ Thụy Điển.

Màu xanh của lá cờ tượng trưng cho lòng trung thành, hòa bình và công lý – các giá trị gắn bó với truyền thống trung lập lâu đời của đất nước. Chữ thập vàng đại diện cho đức tin và sự cao quý, gợi nhớ đến sự phát triển trong thời Trung cổ, khi Thụy Điển chính thức tiếp nhận Thiên Chúa giáo và củng cố vị thế của mình trong khu vực Bắc Âu.

Ý nghĩa biểu tượng của quốc kỳ Thụy Điển

Chữ thập trên lá cờ là chữ thập Scandinavia, đặc trưng cho các quốc gia Bắc Âu. Nó tượng trưng cho đức tin Thiên Chúa giáo đã ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống văn hóa và chính trị của Thụy Điển, đồng thời thể hiện sự kết nối của Thụy Điển với các quốc gia lân cận.

Màu xanh trên lá cờ Thụy Điển gắn liền với bầu trời và biển cả, thể hiện vẻ đẹp tự nhiên của Thụy Điển. Màu vàng biểu tượng cho lòng cao thượng, sự rộng lượng và lòng mộ đạo, là biểu trưng mạnh mẽ cho những giá trị cao quý mà quốc gia này theo đuổi. 

Lãnh thổ của Thụy Điển

Thụy Điển nằm ở phía tây nam của Phần Lan. Một đường bờ biển dài tạo thành biên giới phía đông của đất nước, trải dài dọc theo Vịnh Bothnia và Biển Baltic; một eo biển hẹp, được gọi là The Sound (Öresund), ngăn cách Thụy Điển với Đan Mạch ở phía nam. Một đường bờ biển ngắn hơn dọc theo eo biển Skagerrak và Kattegat tạo thành biên giới của Thụy Điển ở phía tây nam, và Na Uy nằm ở phía tây. Thụy Điển trải dài khoảng 1.000 dặm (1.600 km) về phía bắc và phía nam và 310 dặm (500 km) về phía đông và phía tây.

Thụy Điển trước đây được chia thành ba vùng: phía bắc là Norrland, vùng núi và rừng rộng lớn; ở miền trung Thụy Điển là Svealand, một vùng đất thấp trải dài ở phía đông và cao nguyên ở phía tây; và ở phía nam là Götaland, bao gồm vùng cao nguyên Småland và ở cực nam là đồng bằng nhỏ nhưng trù phú của Skåne. Ở cực bắc, vùng Lappland chồng lên Norrland và phía bắc Phần Lan.

Nền kinh tế Thụy Điển

Tổng sản phẩm quốc dân (GNP) bình quân đầu người của Thụy Điển nằm trong số những nước có mức cao nhất thế giới, nhưng thuế của nước này cũng vậy. Hầu hết các doanh nghiệp đều thuộc sở hữu tư nhân và hướng đến thị trường, nhưng khi tính cả các khoản thanh toán chuyển nhượng—như lương hưu, tiền ốm đau và trợ cấp nuôi con—thì khoảng ba phần năm tổng sản phẩm quốc nội (GDP) đi qua khu vực công.

Chi phí giáo dục, chăm sóc sức khỏe và chăm sóc trẻ em chủ yếu được chi trả bằng thuế. Tuy nhiên, sự tham gia của chính phủ vào việc phân phối thu nhập quốc dân đã giảm dần trong hai thập kỷ cuối của thế kỷ 20.

Với giá trị xuất khẩu chiếm khoảng một phần ba GDP, Thụy Điển phụ thuộc rất nhiều vào thương mại quốc tế tự do để duy trì mức sống. Năm 1991, Thụy Điển đã gắn đồng tiền của mình, krona, vào ecu (đơn vị tiền tệ châu Âu, được thay thế vào năm 1999 bằng euro), nhưng vào năm 1992, Thụy Điển đã từ bỏ chế độ neo vào ecu và cho phép định giá krona thả nổi.

Đồng tiền của Thụy Điển vẫn độc lập ngay cả sau khi nước này trở thành thành viên chính thức của Liên minh châu Âu (EU) vào năm 1995. Năm 1999, một ban điều hành của Riksbank Thụy Điển đã được thành lập để thiết lập chính sách tiền tệ và duy trì sự ổn định giá cả. Thụy Điển cũng phải đối phó với các vấn đề về khả năng cạnh tranh khiến ngành công nghiệp đầu tư nhiều hơn ở nước ngoài so với trong nước. 

Nông nghiệp

Mùa vụ trồng trọt ở Thụy Điển kéo dài từ khoảng 240 ngày ở phía nam đến 120 ngày ở phía bắc. Chưa đến một phần mười diện tích đất của Thụy Điển đang được canh tác. Hầu hết đất canh tác nằm ở phía nam Thụy Điển, nhưng có những thửa đất canh tác lên đến tận Vòng Bắc Cực. Lúa mì, lúa mạch, củ cải đường, hạt có dầu, khoai tây và các loại rau chủ yếu chiếm ưu thế ở phía nam, trong khi ở phía bắc, cỏ khô và khoai tây là những loại cây trồng chính.

Ở Thụy Điển nói chung, nông nghiệp chăn nuôi quan trọng hơn trồng ngũ cốc. Bò sữa rất quan trọng ở mọi vùng của đất nước, trong khi chăn nuôi lợn và gia cầm tập trung ở cực nam. Năng suất của các trang trại ở Thụy Điển nằm trong số những trang trại cao nhất thế giới. Tuy nhiên, các vấn đề về môi trường đã khiến việc sử dụng phân bón trở nên cần thiết.

Lâm nghiệp

Khoảng một nửa đất rừng của Thụy Điển thuộc sở hữu tư nhân, khoảng một phần tư thuộc sở hữu của công ty và khoảng một phần tư thuộc sở hữu công. Lâm nghiệp từng là hoạt động kinh tế vào mùa đông để bổ sung; ngày nay, lâm nghiệp được thực hiện quanh năm bởi một lực lượng lao động nhỏ và nhưng được trang bị máy móc hiện đại.

Gần ba phần tư tất cả các trang trại của Thụy Điển có đất rừng. Thời gian tái sinh và thu hoạch trung bình của cây vân sam và thông là khoảng 50 năm ở phía nam và khoảng 140 năm ở phía bắc. Kể từ cuối thế kỷ 19, lâm nghiệp ở Thụy Điển đã được tiến hành trên cơ sở năng suất bền vững, thiết lập tỷ lệ giữa khai thác và tăng trưởng mới được thực hiện nghiêm ngặt. 

Thủy hải sản

Đánh bắt cá chiếm một phần nhỏ trong nền kinh tế Thụy Điển. Thông qua các thỏa thuận quốc tế, Thụy Điển đã mất một số vùng đánh bắt cá truyền thống ở Biển Bắc. Cá trích, cá tuyết, cá bơn, cá thu và cá hồi được đánh bắt, cũng như tôm và tôm hùm. Gothenburg là cảng đánh cá và chợ cá hàng đầu.

Tài nguyên thiên nhiên và năng lượng

Gỗ, quặng kim loại và thủy điện là nền tảng lịch sử cho nền kinh tế công nghiệp của Thụy Điển. Đất nước này thiếu nhiên liệu hóa thạch và phải dựa vào nhập khẩu để đáp ứng nhu cầu. Thủy điện được sử dụng ở mức độ cao nhưng chỉ cung cấp khoảng một nửa năng lượng điện cần thiết; phần lớn còn lại có nguồn gốc từ năng lượng hạt nhân.

Thụy Điển được thiên nhiên ưu đãi với nhiều nguồn tài nguyên khoáng sản. Các mỏ quặng sắt khổng lồ do nhà nước sở hữu tại Kiruna ở Lappland đã được mở để xuất khẩu vào cuối thế kỷ 19. Tại khu vực Boliden của Norrland, nhiều loại kim loại, bao gồm vàng, đồng, chì và kẽm, được khai thác. Các mỏ đồng, bạc và quặng sắt ở miền trung Thụy Điển đã cạn kiệt phần lớn hoặc không có lợi nhuận để khai thác.

Vai trò của ngành sản xuất tại Thụy Điển

Sản xuất hướng đến xuất khẩu và tạo ra phần lớn thu nhập xuất khẩu của Thụy Điển. Tuy nhiên, số lượng công nhân làm việc trong ngành tư nhân ít hơn số lượng công nhân viên chức. 

Thụy Điển là nước xuất khẩu sản phẩm rừng lớn trên thế giới. Gỗ được vận chuyển qua mạng lưới đường bộ và đường sắt dày đặc. Các nhà máy cưa và nhà máy bột giấy với quy mô rất lớn được đặt tại bờ biển phía Nam. Nhiều loại sản phẩm từ gỗ được Thụy Điển sản xuất là giấy, ván, nhà lắp ghép và đồ nội thất. 

Ngành công nghiệp kim loại của Thụy Điển vẫn tuân theo một mô hình được thiết lập từ thời mà thủy điện và đất rừng (tạo ra nhiên liệu than củi) quyết định vị trí của các nhà máy sắt. Do đó, ngành công nghiệp sắt và thép vẫn chủ yếu nằm ở vùng Bergslagen thuộc miền trung Thụy Điển. Các nhà máy sắt và thép được xây dựng vào thế kỷ 20, tại Oxelösund và Luleå, nằm trên bờ biển.

Các công ty tư nhân hiện sản xuất khoảng chín phần mười sản lượng công nghiệp. Kỹ thuật, bao gồm cả ngành công nghiệp ô tô, là ngành sản xuất lớn nhất, tạo ra khoảng một nửa giá trị gia tăng công nghiệp.

Đời sống xã hội Thụy Điển

Đổi lại mức thuế cao, người Thụy Điển được cung cấp nhiều dịch vụ công cộng và phúc lợi xã hội đảm bảo mức sống tối thiểu, hỗ trợ trong trường hợp khẩn cấp và thu hẹp khoảng cách giữa các nhóm thu nhập. Tất cả cư dân đều được bảo hiểm y tế quốc gia do các quận quản lý.

Thụy Điển là một trong số những quốc gia có điều kiện chăm sóc sức khỏe tốt nhất trên thế giới. Tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh thấp và tuổi thọ cha mẹ trung bình khi có con khá cao. Bởi lẽ Thụy Điển là một quốc gia có dân số già nhất thế giới, với phần lớn dân số ở độ tuổi 65 trở lên. 

Vì những nguyên nhân đó mà trong những năm gần đây, du học Thụy Điển ngành chăm sóc sức khỏe như hộ lý, điều dưỡng, y tá,... đang là một trong những xu hướng được rất nhiều sinh viên quốc tế quan tâm.

Ẩm thực Thụy Điển

Di cư, du lịch nước ngoài và nhập khẩu đã thay đổi và quốc tế hóa ẩm thực Thụy Điển. Tuy nhiên, tiệc khai vị tự chọn Thụy Điển ban đầu được gọi là smörgåsbord vẫn là món ăn được yêu thích trên toàn quốc. Ẩm thực Thụy Điển điển hình phản ánh khí hậu khắc nghiệt ở phía bắc, với thực phẩm tươi chỉ có trong mùa hè ngắn nhưng khắc nghiệt.

Theo lời của đầu bếp thế kỷ 18 Cajsa Warg, một trong những người khai sinh ra nền ẩm thực Thụy Điển, bà đã nói rằng "Hãy nhận lấy những gì bạn được cho". Nghĩa là ngay từ thuở sơ khai, ẩm thực Thụy Điển đã thiên về các loại thức ăn sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như lên men, ủ muối, ngâm rượu, hun khói,... để bảo quản và sử dụng trong những lúc thiếu thốn thực phẩm trong mùa đông.

Chẳng hạn như món Lutefisk (cá tuyết khô ngâm trong nước và kiềm để nở ra), cá trích ngâm, việt quất lingon (bảo quản tốt mà không cần chất bảo quản), knäckebröd (bánh mì giòn) và các sản phẩm từ sữa lên men hoặc bảo quản như fil (giống sữa chua), långfil và phô mai đều phản ánh nhu cầu về những loại thực phẩm có thể bảo quản được qua những thời điểm đói kém trong năm.

Sự thật thú vị về ẩm thực Thụy Điển:

• Surströmming là một loại cá trích lên men mới được biết đến là một trong những loại thực phẩm có mùi hôi nhất thế giới. Khi chúng lần đầu tiên được mở ra và bày bán mỗi năm, người dân sẽ tổ chức lễ hội cho ngày này, thường là vào thứ năm thứ ba của tháng 8.
• Bánh cuộn hương nghệ tây gọi là lussekatter và bánh gừng hình trái tim được phục vụ cùng với cà phê vào sáng sớm.
• Giáng sinh được tổ chức vào ngày 24 tháng 12 với giăm bông Julskinka truyền thống. Glogg, một loại rượu vang gia vị, ủ nóng, cũng được thưởng thức trong mùa này.

Thiên nhiên tại Thụy Điển

Phần lớn diện tích Thụy Điển được bao phủ bởi rừng linh sam, thông và bạch dương. Phía Nam Thụy Điển có nhiều rừng hỗn giao hơn, và ở cực nam, các loại cây rụng lá như cây sồi, cây bồ đề, cây tần bì, cây du và cây thích rất phổ biến. Các khu rừng này có nhiều quả mọng, trong đó có quả nam việt quất và quả việt quất, và nấm. Ở Thụy Điển, bất kỳ ai cũng có quyền đi bộ đường dài qua các khu rừng và cánh đồng để hái quả mọng và nấm.

Ở những ngọn núi cao, cây lá kim nhường chỗ cho cây bạch dương núi, vươn dài đến tận ranh giới cây cối ở độ cao từ 1.600 đến 2.900 feet (480 đến 880 mét). Những ngọn núi không có cây cối với những cánh đồng thạch nam, đầm lầy và những cánh đồng đá có hệ thực vật núi cao. Cây bạch dương lùn và cây liễu là những loài điển hình.

Gấu và linh miêu vẫn sinh sống ở các khu rừng phía bắc, trong khi loài sói đang quay trở lại sau khi đã gần như tuyệt chủng hoàn toàn vào thế kỷ 20. Trên khắp đất nước có rất nhiều nai sừng tấm, hươu sao, cáo và thỏ rừng. Săn bắn và đánh cá được quản lý chặt chẽ, và nhiều loài động vật được bảo vệ hoàn toàn.

Có thể bạn không biết: Nai sừng tấm tuy là giải thưởng tuyệt vời cho các thợ săn, nhưng chúng cũng là mối nguy hiểm tiềm tàng cho giao thông. 

Hệ thống giáo dục tại Thụy Điển

Hệ thống giáo dục Thụy Điển có chất lượng cao, tập trung vào tính toàn diện và phù hợp cho tất cả mọi người. Được tài trợ chủ yếu từ thuế, giáo dục tại Thụy Điển miễn phí cho công dân nước này và cư dân EU, bao gồm cả cấp đại học, giúp mọi người có cơ hội học tập bình đẳng. Các cấp độ giáo dục chính tại Thụy Điển bao gồm:

• Giáo dục mầm non (Förskola): Dành cho trẻ em từ 1 đến 5 tuổi, giáo dục mầm non ở Thụy Điển không bắt buộc nhưng phổ biến, tập trung vào phát triển nhận thức, cảm xúc và kỹ năng xã hội từ sớm.

• Giáo dục tiểu học và trung học (Grundskola): Giáo dục bắt buộc từ 6 đến 16 tuổi, trường tiểu học Thụy Điển kéo dài 9 năm với chương trình học đa dạng, bao gồm các môn học như tiếng Thụy Điển, toán, khoa học, và nghệ thuật.

• Giáo dục trung học phổ thông (Gymnasieskola): Là lựa chọn nhưng phổ biến, kéo dài ba năm. Học sinh được khuyến khích chọn các chương trình phù hợp với định hướng nghề nghiệp, từ khoa học, xã hội học đến kỹ thuật và nghệ thuật.

• Giáo dục đại học: Các trường đại học Thụy Điển cung cấp chương trình học đa dạng và thường được giảng dạy bằng tiếng Anh. Hệ thống đại học tại Thụy Điển thuộc top 5 thế giới (theo Universitas 21), thu hút sinh viên quốc tế nhờ vào chất lượng giảng dạy, cơ sở vật chất hiện đại và môi trường nghiên cứu tiên tiến.

Ngoài ra, Thụy Điển còn khuyến khích học tập suốt đời thông qua các chương trình đào tạo nghề và giáo dục người lớn, giúp mọi công dân có thể nâng cao kỹ năng và phát triển sự nghiệp. 

Tại sao nên chọn Thụy Điển làm điểm đến du học?

Thụy Điển là một điểm đến du học hấp dẫn nhờ vào nền giáo dục xuất sắc, cộng đồng quốc tế thân thiện và chất lượng cuộc sống cao. Dưới đây là những lý do nổi bật khiến Thụy Điển trở thành điểm đến lý tưởng cho sinh viên quốc tế:

• Chất lượng giáo dục đẳng cấp quốc tế: Với hệ thống giáo dục đại học thuộc top 5 toàn cầu, Thụy Điển cung cấp chương trình học đa dạng và có chất lượng, được giảng dạy bằng tiếng Anh, đảm bảo kiến thức cập nhật và thực hành tiên tiến.

• Phương pháp giảng dạy lấy sinh viên làm trung tâm: Giáo dục Thụy Điển khuyến khích tư duy phản biện, sáng tạo và độc lập. Sinh viên được hỗ trợ để tham gia tích cực vào việc học, thúc đẩy phát triển kỹ năng tư duy và khả năng giải quyết vấn đề, những yếu tố quan trọng giúp sinh viên tự tin và thành công sau khi tốt nghiệp.

• Cơ hội phát triển toàn diện và học tập suốt đời: Thụy Điển chú trọng đến học tập suốt đời và cung cấp các khóa học bổ trợ nghề nghiệp, giúp sinh viên nâng cao kỹ năng chuyên môn. Cơ hội học tập đa dạng từ các chương trình chuyên môn đến nghiên cứu là nền tảng tuyệt vời cho bất kỳ ai muốn phát triển lâu dài.

• Môi trường sống và văn hóa độc đáo: Thụy Điển là quốc gia tiên tiến, với xã hội bình đẳng, ổn định chính trị và chú trọng đến môi trường. Người dân Thụy Điển nổi tiếng với tính thân thiện, đề cao sự bình đẳng và bền vững. Điều này tạo nên một cộng đồng đa văn hóa nơi sinh viên quốc tế có thể hoà nhập dễ dàng.

• Cam kết về bình đẳng giới và phúc lợi xã hội: Thụy Điển đi đầu trong các chính sách bình đẳng giới, chăm sóc y tế và phúc lợi xã hội. Sinh viên quốc tế tại đây được hưởng nhiều lợi ích từ các chương trình hỗ trợ sinh viên và cơ hội sống trong một xã hội có chuẩn mực phúc lợi hàng đầu thế giới.

• Cơ hội nghề nghiệp quốc tế: Với nền kinh tế phát triển mạnh và môi trường kinh doanh sáng tạo, Thụy Điển là trụ sở của nhiều tập đoàn lớn như IKEA, H&M và Ericsson, mở ra nhiều cơ hội thực tập và làm việc quốc tế cho sinh viên.

Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn cái nhìn toàn diện và rõ ràng nhất về "xứ sở Bắc Âu" Thụy Điển. Nếu thấy hữu ích, hãy chia sẻ bài viết này nhé! Và đừng quên, Trung tâm tư vấn du học TiimEdu luôn là địa chỉ đáng tin cậy để bạn cập nhật những thông tin mới nhất và hướng dẫn cụ thể nhằm hiện thực hóa giấc mơ du học Thụy Điển. Hãy liên hệ ngay với TiimEdu qua hotline: 0949111566 hoặc email: support@tiimedu.vn nhé.