Gap Year đang trở thành xu hướng phổ biến của giới trẻ trong những năm trở lại đây. Không chỉ mang đến cho bạn cơ hội để khám phá bản thân, đây còn là khoảng thời gian đem lại những trải nghiệm mới mẻ thông qua du lịch hay các hoạt động tình nguyện. Bên cạnh những lợi ích to lớn, Gap Year cũng có thể mang lại nhiều tác hại tiềm ẩn nếu không được lên kế hoạch cẩn thận. Vậy Gap Year là gì? Những lợi ích và tác hại mà nó mang lại như thế nào? Cùng Tiimedu khám phá nhé.
Gap Year là gì?
Gap Year là khoảng thời gian tạm dừng sau một giai đoạn học tập hoặc làm việc nhằm nghỉ ngơi, khám phá bản thân hay thực hiện những dự định còn dang dở. Khoảng thời gian này có thể kéo dài từ 6 tháng đến một năm, đôi khi kéo dài đến tận 2 năm.
Ban đầu, Gap Year chỉ là thời gian nghỉ ngơi cho học sinh chuyển cấp từ cấp ba lên đại học. Nhưng hiện nay, những sinh viên tốt nghiệp đại học hoặc ngay cả người đã đi làm nhưng chưa muốn tiếp tục học tập, công việc cũng có thể Gap Year.
Nguyên nhân gây ra Gap Year là gì?
Cuộc khảo sát trên 280 học sinh từ năm 1997 đến 2006 của Karl Haigler và Rae Nelson đã chỉ ra rằng hai nguyên nhân hàng đầu khiến học sinh quyết định Gap Year là cảm giác sau những áp lực học đường và mong muốn khám phá bản thân. Phần lớn các trải nghiệm này có ảnh hưởng tích cực đến quyết định chọn chuyên ngành và nghề nghiệp của những người tham gia khảo sát.
Ba lợi ích chính của Gap Year bao gồm: thúc đẩy sự hiểu biết sâu sắc về bản thân; mở rộng kiến thức về đất nước, con người, văn hóa, lối sống; cũng như tích lũy thêm kiến thức và kỹ năng hữu ích cho sự nghiệp. Đây chính là những lý do thúc đẩy mong muốn quyết định Gap Year của học sinh.
Còn đối với những người đã đi làm, Gap Year có thể bắt nguồn từ căng thẳng công việc, mất đam mê với công việc hiện tại hoặc mong muốn nghỉ ngơi để tìm ra hướng đi mới. Ngoài ra, một số người sử dụng khoảng thời gian nghỉ ngơi này để phát triển sở thích cá nhân hoặc tham gia làm tình nguyện.
Các loại Gap Year hiện nay
Hiện nay, có rất nhiều hình thức Gap Year khác nhau, mang đến nhiều sự lựa chọn hơn cho những ai muốn tạm nghỉ trước khi tiếp tục học tập hay làm việc như:
Làm việc bạn thích
Thay vì tập trung vào việc kiếm tiền để trang trải cuộc sống, trong khoảng thời gian Gap Year, bạn có thể chọn những công việc mà không cần quá lo lắng về mức lương. Thậm chí, bạn có thể lựa chọn làm việc không lương để trải nghiệm môi trường làm việc mong muốn. Sự lựa chọn này phù hợp cho cả học sinh vừa tốt nghiệp cấp ba và những người đã đi làm một thời gian.
Trở thành tình nguyện viên
Trải qua một năm làm tình nguyện sẽ giúp bạn phát triển nhiều kỹ năng cộng đồng, xây dựng mạng lưới quan hệ và có thể mang lại cơ hội việc làm mức lương cao hơn. Hầu hết các công việc tình nguyện thường được tuyển dụng bởi các tổ chức từ thiện, dự án quốc tế, và các tổ chức phi chính phủ.
Các vai trò phổ biến sẽ bao gồm: hành chính, gây quỹ, tổ chức sự kiện, chăm sóc, giảng dạy, pháp lý, bảo tồn, thám hiểm.
Học một môn bạn thích
Đăng ký các khóa học năng khiếu yêu thích cũng được xem là một trong những hình thức Gap Year được nhiều bạn trẻ yêu thích và lựa chọn hiện nay. Ví dụ, bạn có thể học chơi guitar, võ thuật tự vệ, cắm hoa, vẽ tranh, nấu ăn,...
Đi du lịch, khám phá
Nhiều bạn trẻ lựa chọn Gap Year để du lịch trước khi bước vào những giai đoạn mới của cuộc đời như học đại học, bắt đầu sự nghiệp, hoặc trước khi kết hôn... Khoảng thời gian quý báu này giúp họ làm mới bản thân, đồng thời mở rộng kiến thức và thay đổi cách nhìn về cuộc sống, mang đến những trải nghiệm phong phú mới.
Tùy thuộc vào tài chính, sở thích cá nhân, bạn có thể lựa chọn du lịch trong nước hoặc nước ngoài. Nếu bạn có ý định làm việc song song để có kinh phí cho chuyến đi.
Du lịch trong nước sẽ là sự lựa chọn hợp lý hơn vì thủ tục thị thực ở nước ngoài thường không cho phép làm việc hợp pháp. Bên cạnh đó, du lịch trong nước không chỉ giúp tiết kiệm chi phí di chuyển, mà còn giúp tiết kiệm thời gian chuẩn bị các thủ tục về thị thực hay ngoại ngữ.
Có nên tham gia Gap Year không?
Đây là câu hỏi mà nhiều bạn trẻ đặt ra khi đứng trước ngã rẽ của cuộc đời. Tham gia Gap Year có thể mang lại nhiều lợi ích. Tuy nhiên, quyết định này cần phải được cân nhắc kỹ lưỡng. Nếu cảm thấy cần một khoảng thời gian để làm mới bản thân và tìm kiếm đam mê, thì đây có thể là lựa chọn tuyệt vời.
Lợi ích của Gap Year là gì?
Những người đã trải qua Gap Year thường chia sẻ rằng thời gian này mang lại nhiều lợi ích tích cực cho cuộc sống của họ. Khoảng thời gian này cung cấp nhiều cơ hội trải nghiệm mới, chẳng hạn như:
- Khám phá và trải nghiệm: được tham gia các chuyến đi xa, các hoạt động tình nguyện hoặc thử sức với công việc mới.
- Rèn luyện kỹ năng sống: Đặc biệt là cho những bạn trẻ yêu thích hình thức du lịch “phượt”, khoảng thời gian này giúp họ rèn luyện thêm nhiều kỹ năng cần thiết trong cuộc sống.
- Bổ sung kiến thức: Tiếp thu thêm nhiều thông tin bổ ích, lý thú, giúp mở rộng tầm hiểu biết.
- Quản lý tài chính: Học cách quản lý tiền bạc và chi tiêu một cách hợp lý.
- Tự khám phá bản thân: Hiểu rõ hơn về chính mình, nhận ra những điều thú vị bên trong mỗi con người.
- Gia đình: Trân trọng hơn tình cảm gia đình và thời gian quây quần bên những người thân yêu.
- Tăng cơ hội nghề nghiệp: Những trải nghiệm trong Gap Year thường được các nhà tuyển dụng đánh giá cao, điều này giúp bạn có lợi thế hơn trong quá trình tìm việc.
Tác hại của Gap Year
Mặc dù Gap Year mang lại nhiều lợi ích, nhưng nó cũng đi kèm với một số khó khăn và thách thức, bao gồm:
- Áp lực tài chính và mối quan hệ: Những vấn đề liên quan đến tài chính, gia đình và bạn bè có thể gây áp lực lớn.
- Suy giảm kiến thức, kỹ năng: Khoảng thời gian này có thể khiến bạn quên đi một số kiến thức và kỹ năng liên quan đến công việc.
- Giảm động lực học tập, làm việc: Việc ngừng học hoặc làm việc trong thời gian dài có thể khiến bạn mất đi động lực để tiếp tục cố gắng trong học tập, công việc sau này.
Cần cân nhắc gì khi Gap Year?
Gap Year mang lại cơ hội quý báu để khám phá bản thân, phát triển kỹ năng mềm và tìm kiếm đam mê mới. Tuy nhiên, cần phải cân nhắc một số điều trước khi quyết định như:
Xác định lý do Gap Year
Hãy tự suy ngẫm để tìm ra động lực thực sự khiến bạn nghĩ đến việc Gap Year. Dù là nguyên nhân gì, hãy xác định rõ ràng và đánh giá xem liệu nó có đáng để bạn dành ra 6 tháng hay 1 năm cho quyết định này không, sau đó mới bắt đầu các bước chuẩn bị tiếp theo trong hành trình của mình.
Hỏi ý kiến những người mình tin tưởng
Khi đối mặt với những quyết định khó khăn hoặc cần lời khuyên, hãy tìm đến những người mà bạn tin tưởng. Họ có thể là gia đình, bạn bè, đồng nghiệp hoặc bất kỳ ai mà bạn cảm thấy tin tưởng. Ý kiến của họ có thể giúp bạn cân nhắc các lựa chọn, đưa ra quyết định sáng suốt và cảm thấy tự tin hơn vào bản thân.
Vấn đề tài chính trong Gap Year
Nếu vẫn còn đang đi học, khi quyết định nghỉ ngơi một thời gian và nhận được đồng ý từ gia đình, bạn sẽ có thể nhận được sự hỗ trợ từ họ. Tuy nhiên, đối với những người đã đi làm và tự lập, đây là một vấn đề quan trọng cần xem xét.
Kế hoạch trong và sau Gap Year
Một kế hoạch cụ thể sẽ giúp tránh stress hay mất định hướng trong suốt quá trình Gap Year. Hãy đặt ra và tự trả lời những câu hỏi sau đây:
- Mục đích của lần Gap Year để làm gì?
- Tôi sẽ dành thời gian này để làm những gì?
- Gap Year của tôi sẽ kéo dài bao lâu?
- Sau khi kết thúc Gap Year, tôi sẽ điều gì tiếp theo?
Đây là những câu hỏi căn bản giúp xây dựng một kế hoạch Gap Year rõ ràng. Ngoài ra, nếu có thể, hãy tìm đến các chuyên gia, giáo viên hoặc những người đã có kinh nghiệm về Gap Year để xin ý kiến hoặc học hỏi từ kinh nghiệm của họ.
Gap Year hứa hẹn là một giai đoạn tuyệt vời cho sự phát triển cá nhân và mở rộng tầm nhìn. Những trải nghiệm trong Gap Year có thể giúp bạn khám phá những sở thích mới, nâng cao kỹ năng và định hình rõ ràng hơn về mục tiêu tương lai. Tuy vậy, bạn cần phải hiểu rõ Gap Year là gì, để lập kế hoạch cụ thể và chuẩn bị tâm lý vững vàng biến Gap Year trở thành một khoảng thời gian bổ ích, đáng nhớ.